‘Samen een boek lezen veroorzaakt een honger naar meer’
In gesprek met Jonge Jury-deelnemer van het eerste uur: Corine Berben van het Jacob Roelandslyceum in Boxtel
Het lesprogramma van de Jonge Jury viert dit jaar haar 25ste editie en in het kader daarvan spreken we deelnemers van het eerste uur. We trappen af met Corine Berben, al twintig jaar docente Nederlands op het Jacob Roelandslyceum in Boxtel. In haar rol van docente is ze altijd al bezig geweest met jeugdliteratuur. Zij introduceerde, samen met de toenmalige mediathecaris Elsbeth, de Jonge Jury op het lyceum en het is niet zonder haar verdienste dat de mediatheek nog steeds zo’n actuele collectie heeft: ‘Ik wil steeds de nieuwste boeken lezen en delen met de leerlingen.’
Hoe maakt u leerlingen warm voor lezen?
Enthousiasme voor lezen aanwakkeren is niet in al haar klassen even hard nodig, vertelt Corine. ‘In de tweede klas van het gymnasium zitten zoveel fervente lezers, die helpen elkaar op weg.’ Lachend: ‘En ze leren mij ook wat: tegenwoordig krijg ik ook leestips van hen.’
In sommige klassen is het echter not done om te lezen, daar moet ze actief aan de slag om de jongeren met hun neus in de boeken te krijgen. Ze heeft altijd een stapel boeken in het lokaal liggen én ze heeft persoonlijk advies paraat. In de lessen zet ze de omslagen van de Leestips prominent op het digibord, hangt de Jonge Jury-posters op in het lokaal en samen kijken ze de video’s van het Jonge Jury Boekgenootschap over de Leestips. Als ze klassikaal een boek lezen, verweeft ze de lessuggesties met haar eigen kennis en ervaring. Daarbij speelt ze voornamelijk in op de beleving van een boek.
Voor de hele onderbouw van het Jacob Roelandslyceum geldt dat ze in één periode zoveel mogelijk een lesuur per week krijgen om vrij te lezen. Aan het einde van deze periode vindt een boekgesprek plaats, niet voor de hele klas maar in tweetallen. Zo zorgen zij en haar collega’s ervoor dat de stress voor een presentatie afwezig blijft en dat het lezen leuk blijft. ‘Leerlingen vertellen in een kleine setting veel hartstochtelijker over wat ze gelezen hebben. Allebei een ander boek lezen en er vervolgens samen over praten veroorzaakt heel duidelijk een honger naar meer.’
Docenten, blijf lezen!
De gouden tip van Corine aan docenten is om zelf heel veel te lezen, zodat je weet waarover je het hebt. Anders prikken leerlingen zo door je heen. Juist de niet-lezers of de gematigde lezers hebben de docent als klankbord nodig. Om als zodanig te dienen moet je hart bij lezen liggen. ‘Leerlingen, ook de sceptische, staan uiteindelijk na de les wel aan mijn bureau met de vraag: “Mevrouw, ik heb nog nooit een leuk boek gelezen, heeft u een tip voor mij?”’
Ook is het zaak om jongeren de ruimte te geven om te léren lezen. Dat is een kwestie van oefenen en uitproberen: het ene boek slaat wel aan, het andere niet. Blijf samen met je leerlingen zoeken naar het boek dat bij hen past. ‘Op een gegeven moment komen leerlingen naar me toe om te zeggen: “Ik heb voor het eerst een boek van begin tot eind gelezen”. Dan is mijn missie volbracht.’
‘Onderweg naar de Dag van de Jonge Jury is het al één groot feest’
‘Al op de heenreis in de bus is het één groot feest’, grinnikt Corine. ‘Op de Dag zoeken de leerlingen ons steeds weer op om vol trots te vertellen met welke auteur ze nu weer gesproken hebben. Ze willen van alles weten van de auteurs: hoe ze op een verhaal komen, hoe lang ze al schrijven en waarom ze schrijven.’
De boekenruilmarkt is een kers op de taart voor Corine’s leerlingen. ‘Vorig jaar was er geen boekenruilmarkt, toen heeft – een normaal heel verlegen – leerlinge zelf het initiatief genomen. Ze heeft de boeken uitgestald en is andere jongeren gaan aansporen te ruilen. Dat is toch geweldig?’
Van het Jacob Roelandslyceum komen dit jaar dertig leerlingen naar de Dag van de Jonge Jury in TivoliVredenburg. Zij mogen mee, maar wel op een aantal voorwaarden:
- dat ze twee Jonge Jury-boeken hebben gelezen;
- dat ze een korte samenvatting van die boeken hebben ingeleverd;
- dat ze gestemd hebben;
- en dat ze een korte motivatie schrijven waarom hun boek naar keuze moet winnen.
Vervolgens komen de leerlingen in een middagpauze samen voor een informatiemoment over de Dag. We bespreken niet alleen de praktische zaken, maar vertellen ook inhoudelijk over het leesfeest en wat de waarde voor hen is om erbij te zijn. In de aanloop naar dit leesuitje helpen we ze met het voorbereiden van hun vragen voor de auteurs.
